หัวข้อนี้ผมจะพูดถึงโรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst นะครับ ในปัจจุบันคนใส่สุขภาพมากขึ้น ทำให้การตรวจสุขภาพประจำปี (Check up) ได้รับความนิยมมากขึ้นเป็นเงาตามตัว การ Ultrasound ช่องท้องเป็นหนึ่งในการตรวจที่รวมอยู่ในโปรแกรมตรวจสุขภาพ ทำให้โรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst มักถูกตรวจพบโดยบังเอิญจาก Ultrasound เป็นผลให้ผู้ป่วยมาพบผมที่คลินิคทางเดินปัสสาวะครับ

โรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst เป็นโรคไตที่พบบ่อยที่สุดครับ
มีรายงานพบโรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst 5% ในประชากรทั่วไป และเพิ่มมากกว่า 25% ในผู้ป่วยที่มีอายุมากกว่า 50 ปี และสามารถเพิ่มได้ถึง 40% ในรายที่มีการการตรวจสุขภาพประจำปี (Check up) อย่างสม่ำเสมอ คุณจะสังเกตได้ว่ามันเป็นปัญหาที่เกี่ยวข้องกับอายุที่มากขึ้น และสาเหตุของโรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst ก็คือ ส่วนของเนื่อเยื่อไตที่ไม่ทำงานและจะค่อยๆ เพิ่มมากขึ้นเมื่อเราอายุมากขึ้นครับ
ถ้าเราเจาะลึกเกี่ยวกับโรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst กันให้มากกว่านี้โดยอ้างอิงจากตำรามาตรฐานของหมอทางเดินปัสสาวะจะพบว่าโรคถุงน้ำในไตถูกแบ่งออกเป็นหลายประเภทครับ ไล่ตั้งแต่ถุงน้ำธรรมดาไปจนถึงถุงน้ำมะเร็ง โรคถุงน้ำในไตเกือบ 100% ไม่แสดงอาการครับ เราจึงมักตรวจพบถุงน้ำในไตโดยบังเอิญจากการตรวจสุขภาพประจำปี (Check up) ในทางบวกก็คือ ความโชคดีในปัจจุบันคือ เครื่อง Ultrasound ในทุกวันนี้สามารถให้ข้อมูลที่เพียงพอแก่เราเพื่อบอกได้ว่าถุงน้ำในไตที่เจอนั้นไม่ใช้ถุงน้ำที่อันตราย อย่างไรก็ตาม ถ้าผล Ultrasound ออกมาให้ผลที่ไม่แน่ชัด ผมแนะนำให้ตรวจ CT scan เพื่อยืนยันการวินิจฉัยโรคถุงน้ำในไตครับ

เมื่อคนไข้มาพบผู้หมอทางเดินปัสสาวะ เราจะทำการซักประวัติ ตรวจร่างกายและส่งตรวจทางห้องปฏิบัติการ รายละเอียดที่เราให้ความสนใจคือ จำนวน ลักษณะน้ำมีความใสหรือความขุ่น ขนาด และตำแหน่งของถุงน้ำในไต สิ่งเหล่านี้เป็นข้อมูลสำคัญเพื่อวางแผนการรักษาต่อไปครับ ข้อความสำคัญที่เราต้องบอกคนไข้เกี่ยวกับโรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst ก็คือ มันจะไม่มีวันเปลี่ยนเป็นมะเร็งครับ (มีรายงานน้อยกว่า 1% ที่ถุงน้ำในไตทั่วไปจะเปลี่ยนเป็นมะเร็งได้) หากผู้ป่วยไม่มีอาการของโรคถุงน้ำในไต เช่น ปวดสีข้างหรือปัสสาวะเป็นเลือด เราไม่มีความจำเป็นต้องทำหัตถการที่รุนแรงใดๆ กับคนไข้เลยนอกจากการเฝ้าติดตามโรคด้วยภาพถ่ายรังสีครับ

โดยทั่วไปโรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst มันจะค่อยๆ โตขึ้นอย่างช้าๆ ดังนั้นจะมีคำถามว่า เราจะต้องเฝ้าติดตามอาการจนถึงเมื่อไหร่? คำตอบก็คือ เฝ้าติดตามจนมันมีอาการครับ มี งานวิจัยทางการแพทย์หลายฉบับ กล่าวถึงการผ่าตัดถุงน้ำในไต หากเส้นผ่านศูนย์กลางของถุงน้ำมีขนาดใหญ่มากกว่า 8 centimeter ซึ่งให้ผลการรักษาที่ดี และอัตราการเป็นซ้ำน้อย
โรคถุงน้ำในไตทั่วไปหรือ Simple kidney cyst เป็นปัญหาทั่วไปที่ต้องการสื่อสารที่ดีระหว่างผู้ป่วยและแพทย์ จำเป็นต้องมีการตรวจติดตามอาการเป็นประจำเพื่อให้ได้ผลการรักษาที่ดี หากต้องการข้อมูลเพิ่มเติม ลองปรึกษากับหมอทางเดินปัสสาวะที่น่าคุณไว้ใจ หรือลองทัก ผมอย่าลืมดูแลสุขภาพนะครับ




